Tính đến 27/12/2012 xuất khẩu gạo Việt Nam đạt 7,563 triệu tấn gạo, còn Thái Lan ước cả năm nay chỉ 6,9 triệu tấn.
Theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), kết quả giao hàng từ ngày 01/12 đến ngày 27/12/2012 đạt 461.648 tấn, trị giá FOB 211,537 triệu USD, trị giá CIF 222,672 triệu USD. Lũy kế xuất khẩu từ ngày 01/01 đến ngày 27/12/2011 đạt 7,563 triệu tấn, trị giá FOB 3,376 tỷ USD, trị giá CIF 3,472 tỷ USD.
Trước đó, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn dự báo, tính cả năm 2012, Việt Nam xuất khẩu gạo ước đạt 8,1 triệu tấn, với giá trị 3,7 tỷ USD, tăng 13,9% về lượng và 2,1% về giá trị so cùng kỳ năm 2011. Mức xuất khẩu này vượt xa dự báo của Tổ chức Lương-nông Liên Hợp Quốc (FAO) hồi tháng 5/2012 rằng năm nay Việt Nam xuất khẩu mức 7,2 triệu tấn gạo.
Kết quả xuất khẩu gạo này đóng góp quan trọng vào việc cải thiện cán cân thương mại nhờ giá trị kim ngạch mang về cho quốc gia 3,7 tỷ USD. Theo Bộ NN&PTNT, tổng kim ngạch xuất khẩu toàn ngành nông nghiệp năm 2012 ước đạt 27,5 tỷ USD, tăng 9,7%, thặng dư thương mại trên 9,2 tỷ USD, góp phần giảm nhập siêu. Đồng thời, năm 2012, nước ta xuất siêu 284 triệu USD, là năm đầu tiên xuất siêu hàng hóa kể từ năm 1993.
Cạnh đó, theo Tổng cục Thống kê (Bộ KHĐT), trong 5,03% tăng trưởng chung của toàn nền kinh tế, khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản đóng góp 0,44 điểm phần trăm. Như vậy, thành quả xuất khẩu gạo cũng góp động lực quan trọng vào ổn định kinh tế vĩ mô, cải thiện đời sống nhân dân.
Thời điểm hiện tại, theo VFA, riêng trong tuần qua (21-27/12/2012), giá lúa khô tại kho khu vực ĐBSCL loại thường dao động từ 5.350 – 5.450 đồng/kg, lúa dài khoảng 5.550 – 5.650 đồng/kg. Giá gạo nguyên liệu loại 1 làm ra gạo 5% tấm hiện khoảng 7.050 – 7.250 đồng/kg tùy từng địa phương, gạo nguyên liệu làm ra gạo 25% tấm là 6.900 – 7.100 đồng/kg tùy chất lượng và địa phương. Giá gạo thành phẩm 5% tấm không bao bì tại mạn hiện khoảng 8.150 – 8.250 đồng/kg, gạo 15% tấm 7.800 – 7.900 đồng/kg và gạo 25% tấm khoảng 7.450– 7.550 đồng/kg tùy chất lượng và địa phương.
Các thị trường xuất khẩu của gạo Việt Nam tuần qua như sau: Châu Á (429.265 tấn, chiếm 92,99%); Châu Phi (13.072 tấn, chiếm 2,83%); Châu Mỹ (5.277 tấn, chiếm 1,14%); Trung Đông (2.458 tấn, chiếm 0,53%); Châu Âu (1.254 tấn, chiếm 0,27%); Châu Úc (10.322 tấn, chiếm 2,24%).
Giá gạo Việt Nam và Pakistan giảm vì cạnh tranh bán sang Trung Quốc
VFA còn thông báo tình hình xuất khẩu gạo của một số quốc gia khác trên thế giới. Cụ thể, Thái Lan năm nay có tổng khối lượng gạo xuất khẩu chỉ đạt 6,9 triệu tấn, giảm 35% so với mức 10,56 triệu tấn của năm 2011.
Hiệp hội các nhà xuất khẩu gạo Thái Lan (TREA) cho rằng, gạo Thái Lan mất khả năng cạnh tranh, đặc biệt là gạo trắng và gạo đồ phải đối mặt với sự cạnh tranh mạnh mẽ của gạo Việt Nam và gạo Ấn Độ (xuất khẩu gạo trắng giảm 45% còn 2,32 triệu tấn, giảm so với 4,21 triệu tấn của năm ngoái; xuất khẩu gạo đồ giảm 38% còn 2,07 triệu tấn, trong khi xuất khẩu gạo Hom Mali giảm 17,8% còn 1,75 triệu tấn).
Theo số liệu thống kê mới nhất, trong 11 tháng đầu năm nay, Thái Lan đã xuất khẩu 6,4 triệu tấn với trị giá 135 tỷ baht so với 10,1 triệu tấn, trị giá 179 tỷ baht của cùng thời kỳ năm ngoái, giảm tương ứng 36,6% và 25% về khối lượng và trị giá. Giá xuất khẩu bình quân tăng 16% lên 684 USD/ tấn.
Các khách hàng lớn mua gạo của Thái Lan gồm: Nigeria, Iraq và Nam Phi. Cạnh đó, các thị trường khác như Bờ Biển Ngà, Indonesia cũng trở thành nhà nhập khẩu quan trọng gạo Thái Lan.
Bà Korbsook Iamsuri, Chủ tịch TREA ước tính “xuất khẩu trong tháng 12/12 mức 500.000 tấn, do thị trường thường chững lại vào cuối năm và cạnh tranh mạnh mẽ từ Ấn Độ, Việt Nam và Pakistan”.
Bên cạnh đó, 11 tháng năm 2012, Pakistan cũng xuất khẩu 2 triệu tấn gạo, giảm gần 1/3 so với năm 2011 (giảm khoảng 27% so với khoảng 2,8 triệu tấn trong cùng kỳ năm trước).
Hiệp hội Những Nhà xuất khẩu Ấn Độ (AIREA), cho biết xuất khẩu và tiêu thụ gạo nội địa của quốc gia này sẽ giảm khoảng 25% do sản lượng thấp và giá cao. AIREA đặt chỉ tiêu xuất khẩu trên 3,5 triệu tấn gạo basmati năm nay, so với 3,2 triệu tấn trong năm trước. Cho đến nay, những nhà xuất khẩu đã đăng ký 2,1 triệu tấn xuất khẩu với Cơ quan Xuất khẩu Nông sản và Lương thực Chế biến Ấn Độ (APEDA). Cựu Chủ tịch AIREA Vijay Setia cho biết, “Ngoại trừ Iran, xuất khẩu sang những nước khác vẫn bình thường. Vào tháng 02-03, chúng tôi có thể đạt số lượng xuất khẩu năm qua.”
Theo FAO, ước tính Trung Quốc sản xuất khoảng 143,5 triệu tấn gạo xay xát năm 2012, tăng khoảng 2% so với 2011. FAO cho rằng gạo và tổng sản lượng ngũ cốc tại Trung Quốc dự kiến tăng trong năm 2012. Do đó, nhập khẩu ngũ cốc ước tính giảm còn khoảng 8 triệu tấn trong năm thị trường 2012-2013 (tháng 10-tháng 9), giảm khoảng 37% so với 12,6 tấn năm trước.
VFA dự báo giá gạo Việt Nam và Pakistan giảm vì cạnh tranh bán sang Trung Quốc tạo áp lực lên giá. Tuần vừa qua, giá gạo Thái Lan hầu như không đổi. Việt Nam và Pakistan là những ứng viên quan trọng trong bán gạo sang Trung Quốc.
xuất hiện môi trường cạnh tranh vì những nguồn cung từ Pakistan và Việt Nam đánh giá cao nhu cầu từ Trung Quốc. Điều này diễn ra vào lúc nhiều thị trường nhập khẩu yên tĩnh, nghĩa là Indonesia (giao hàng tiếp tục, nhưng không có thỏa thuận mới trong những tháng gần đây), Malaysia, Philippines và châu Phi (đặc biệt là Tây Phi, khu vực có tồn kho tốt)./.