Du lịch hiện nay không chỉ để đáp ứng nhu cầu tham quan, khám phá và nghỉ dưỡng mà còn để tìm kiếm đối tác, phát triển việc kinh doanh, phát triển thị trường. Ðó là lý do hình thành loại hình du lịch MICE, viết tắt của bốn từ tiếng Anh: Meeting (gặp gỡ), Incentive (khen thưởng), Conventions (hội thảo), Exhibition (triển lãm).
Những năm gần đây, du lịch MICE đang có những bước phát triển khá mạnh mẽ ở Việt Nam bởi Việt Nam được đánh giá là một điểm đến an toàn và thân thiện, điểm đầu tư hấp dẫn. Những khu du lịch nổi tiếng được lựa chọn nhiều nhất trong các chương trình du lịch MICE như Phú Quốc, thành phố Hồ Chí Minh, Ðà Nẵng, Huế, Nha Trang, Hà Nội…
Công ty dịch vụ lữ hành Saigontourist, một trong những đơn vị đưa MICE vào hoạt động sớm nhất tại Việt Nam cho biết, hiệu quả của MICE tạo doanh thu lớn nhờ đối tượng khách đông, tập trung, có khi đến vài trăm người, có mức chi tiêu cao và thời gian lưu trú dài ngày. Trong tình hình kinh tế thế giới gây ảnh hưởng nhất định tới du lịch, tuy nhiên Việt Nam vẫn là điểm đến của nhiều đoàn khách quốc tế Mỹ, Ðức, Thái Lan, Nhật Bản, Trung Quốc với số lượng tới hàng nghìn người, bên cạnh lượng khách nội địa đáng kể. Bà Ðoàn Thị Thanh Trà, Trưởng phòng tiếp thị của Saigontourist cho biết, du lịch MICE của công ty luôn ở mức tăng trưởng hàng năm đạt hơn 20%. Trong 9 tháng vừa qua, Saigontourist đã phục vụ hơn 65.000 khách MICE trong nước và quốc tế.
Tại Công ty du lịch Vietravel, lượng khách MICE chiếm tới 60% tổng số lượng khách tham gia du lịch. Hầu hết các công ty, các tập đoàn không chỉ đơn thuần đi du lịch thuần túy mà kết hợp tổ chức hội nghị, hội thảo, xây dựng đội ngũ phát triển ý tưởng sáng tạo theo nhóm (team building). Trong chín tháng qua, số khách quốc tế đến Việt Nam đạt khoảng 3,7 triệu lượt, tăng 34,2% so với cùng kỳ năm 2009. Riêng đối với Vietravel, lượng khách quốc tế trong chín tháng đạt hơn 22.000 lượt, trong đó khách Nhật Bản chiếm khoảng 17.000 lượt, còn lại là khách từ các thị trường như Ðức, Pháp, Nga, Malaysia, Thái Lan, Trung Quốc và Indonesia.
Theo các chuyên gia du lịch, hình thức du lịch MICE vẫn luôn được coi là tiềm năng, các doanh nghiệp, các công du lịch cần phải tìm cách khai thác hiệu quả hơn mảng thị trường tour đầy tiềm năng và hấp dẫn này. Bởi theo tính toán của các công ty du lịch, loại hình du lịch MICE mang lại giá trị doanh thu cao gấp sáu lần loại hình du lịch thông thường. Sản phẩm MICE là tổng hợp của nhiều dịch vụ đòi hỏi các công ty du lịch luôn cung ứng dịch vụ trọn gói cho các đoàn gồm vận chuyển, lưu trú, tổ chức hội nghị, hội thảo, xây dựng chương trình team building, chương trình tham quan… Các chương trình tour MICE của các công ty du lịch, lữ hành cạnh tranh ở việc chuyên nghiệp hóa công tác tổ chức cũng như nghiệp vụ du lịch. Ðây cũng là cơ hội để các công ty lữ hành khẳng định vị thế và thương hiệu trong nền công nghiệp không khói này.
Mỗi điểm đến, một thế mạnh
Thị trường du lịch MICE là phân khúc rất tiềm năng mà Việt Nam có thể khai thác và là một trong những mục tiêu của chiến lược phát triển ngành du lịch Việt Nam. Du lịch MICE có yêu cầu đặc thù về cơ sở hạ tầng, hệ thống các dịch vụ đi kèm cũng như các dịch vụ khác như: ăn uống, vui chơi, mua sắm… Hiện tại, thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội là hai địa điểm có khả năng khai thác thế mạnh này khá hiệu quả. Tại thành phố Hồ Chí Minh, du lịch MICE được xác định là một trong bốn loại hình du lịch chính cần hướng đến phát triển tốt trong tương lai cùng với du lịch mua sắm, du lịch sinh thái và du lịch văn hóa. Lần đầu tiên ngành du lịch thành phố có gian hàng giới thiệu tiềm năng du lịch MICE tại hội chợ IMEX 2010, hội chợ chuyên về MICE tại Phrăng-phuốc (Ðức) vào tháng 5 vừa qua. Còn Thủ đô Hà Nội được bình chọn là một trong năm thành phố tốt nhất châu Á. Thời gian qua, Hà Nội luôn được chọn để tổ chức sự kiện lớn của khu vực và quốc tế, gắn kết với nhiều chương trình du lịch. Trong hơn chín tháng năm 2010, Hà Nội đã đón khoảng chín triệu lượt khách nội địa (tăng khoảng 40% so với cùng kỳ năm trước) và 960 nghìn lượt khách quốc tế (tăng 15%). Theo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hà Nội, dự kiến, trong năm nay, Hà Nội sẽ đón 1,4 triệu lượt khách quốc tế và 11 triệu lượt khách nội địa.
Với cảnh quan thiên nhiên đẹp, cơ sở hạ tầng du lịch khá phát triển (khách sạn cao cấp, các trung tâm hội nghị tiêu chuẩn quốc tế, hệ thống giao thông thuận tiện…), thành phố biển Nha Trang (Khánh Hòa) có điều kiện thuận lợi để phát triển du lịch MICE. Minh chứng cho sự thu hút khách quốc tế đến Nha Trang có thể thấy qua những sự kiện văn hóa như Festival biển, các cuộc thi hoa hậu trong nước, quốc tế. Bên cạnh đó, số lượng tour MICE được các hãng lữ hành trong nước và quốc tế cũng đưa về Di sản thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long và thành phố hoa Ðà Lạt ngày càng tăng, mở ra triển vọng mới về thu hút khách du lịch những điểm đến này. Các chuyên gia nhận định, du lịch miền trung hoàn toàn có khả năng tổ chức những sự kiện lớn. Ngoài phong cảnh, biển, văn hóa đặc trưng… du lịch miền trung còn có cơ sở hạ tầng là các khu resort đủ tiêu chuẩn phục vụ các yêu cầu của MICE. Ðây là điểm đến thích hợp các hoạt động rèn luyện làm việc theo nhóm (team building), tiệc ngoài trời, nghỉ dưỡng sau khi khách đã tham dự hội thảo, hội chợ thương mại tại các thành phố lớn ở Việt Nam.
Liên kết du lịch và dịch vụ
Nhu cầu du lịch MICE của du khách ngày càng tăng trong ba năm gần đây. Dự báo du lịch MICE tại Việt Nam sẽ tăng trưởng tốt trên cơ sở điều kiện cơ sở hạ tầng du lịch của Việt Nam ngày càng được nâng cao. Lượng khách đến Việt Nam thông qua MICE, tìm kiếm cơ hội đầu tư phát triển mạnh. Vì thế, việc khai thác du lịch MICE hiệu quả sẽ mang lại những lợi ích không chỉ trong lĩnh vực kinh doanh du lịch mà còn mở ra nhiều cơ hội để tiếp cận và phát triển kinh tế – xã hội trong nhiều lĩnh vực thông qua các sự kiện hội họp, đặc biệt là những sự kiện mang tính quốc tế.
Cơ hội cho du lịch MICE đang mở ra, nhưng đặt ra nhiều thách thức cho ngành du lịch. MICE là mảng thị trường rất quan trọng mà các nước trong khu vực như Singapore, Thái Lan, Malaysia, Trung Quốc đang quan tâm, đầu tư phát triển, là chìa khóa mở cửa phát triển mạnh mẽ ngành công nghiệp không khói. Kinh nghiệm từ hoạt động du lịch MICE ở các nước này có thể giúp cho việc phát triển du lịch MICE tại Việt Nam. Ðáp ứng lượng khách MICE ngày càng tăng, hàng không, khách sạn, resort, nhân lực… cần phải có sự phát triển đồng bộ.