Cổng phía bắc vào nội thành nhà Hồ.

 

Hiện vật mới khai quật từ Thành nhà Hồ được trưng bày phục vụ du khách tham quan.

 

Rồng đá bị mất đầu nằm cạnh đường từ cổng phía bắc xuống cổng phía nam là di vật duy nhất của các công trình kiến trúc còn sót lại trong nội Thành nhà Hồ.

    Theo sử sách ghi lại, Thành nhà Hồ còn có các tên gọi: An Tôn, Tây Đô, Tây Kinh, Tây Giai, Thạch Thành, Thành An Tôn, được Hồ Quý Ly khi đó là Phụ chính Thái sư dưới triều Trần Thuận Tông (1388 – 1398) cho xây dựng từ tháng Giêng đến tháng Ba năm Đinh Sửu (1397). Năm 1400, Hồ Quý Ly lên ngôi, Thành An Tôn chính thức trở thành kinh đô nước Đại Ngu từ năm 1400 – 1407 với tên gọi Tây Đô.

    Tại Thành nhà Hồ, vương triều Hồ để lại nhiều dấu ấn trong lịch sử dân tộc trên các phương diện, tiêu biểu nhất là những sự kiện về văn hóa, giáo dục: Lập đàn Xã Tắc năm Đinh Sửu (1397), đắp đàn Nam Giao và cử hành lễ tế vào năm Nhâm Ngọ (1402), tổ chức hai kỳ thi Thái học sinh (tương đương kỳ thi Đình) vào các năm Canh Thìn (1400), Ất Dậu (1405) và cả hai lần lấy đỗ 190 người, trong số đó có Nguyễn Trãi.

 

Một đoạn Thành nhà Hồ xây bằng đá từ gần 600 năm trước, nay vẫn vững chãi.

 

Cổng thành phía nam.

 

Còn lại với thời gian.

 

Phong cảnh tuyệt đẹp của huyện Vĩnh Lộc nhìn từ Thành nhà Hồ.

    Đại Việt sử ký toàn thư, Thành Tây Đô có la thành, thành nội và hộ thành hào. Ngày nay còn nhận thấy một phần la thành là đê đất đắp nối liền những gò đồi tự nhiên chạy theo hữu ngạn sông Bưởi, cách thành nội 2 cây số và một phần hộ thành hào bao quanh bốn phía tường thành nội. Thành nội nhà Hồ có bốn cổng: Nam, bắc, đông, tây. Cổng nam là cổng tiền được xây ba cửa, còn các cổng khác chỉ xây một cửa. Trong thành nội có điện Hoàng Nguyên, cung Nhân Thọ, cung Phù Cực, Đông Cung, Đông Thái Miếu, Tây Thái Miếu. Các cuộc khai quật khảo cổ gần đây đã phát hiện một phần nền móng kiến trúc Thành nhà Hồ trong thành nội, đường lát đá Hoa Nhai, khuôn viên cửa nam và nhiều hiện vật đặc trưng của văn hóa thời kỳ Trần – Hồ.

    Với những giá trị lịch sử, văn hóa, kiến trúc quan trọng, khu di tích Thành nhà Hồ đã được Bộ Văn hóa công nhận là Di tích quốc gia từ năm 1962 và ngày 27-6-2011 Thành nhà Hồ đã được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa thế giới .