Tháng 8 thị trường ngũ cốc thế giới tiếp tục nổi sóng. So với chỉ mới 2 tháng trước đây, giá lúa mì hiện cao hơn tới 40%, trong khi giá ngô cũng cao hơn trên 40% và đậu tương cao hơn gần 30%.
Sau khi tăng từ đầu mùa hè, giá ngũ cốc tiếp tục tăng trong 4 tuần qua, bởi lo ngại về sản lượng khu vực Biển Đen và kể cả của Australia và đặc biệt là Hoa Kỳ – một trong những nhà sản xuất lương thực lớn nhất thế giới. Hoa Kỳ đang trong đợt hạn hán tồi tệ nhất trong nhiều thập niên qua, có nguy cơ khiến sản lượng ngô và đậu tương giả mạnh. Trong khi đó tại Nga, khô hạn tái xuất hiện có nguy cơ làm mất mùa lúa mì. Những nỗ lực mới nhất của bộ trưởng Nông nghiệp Nga nhằm giảm bớt lo ngại về khả năng nước này sẽ tái áp đặt một lệnh cấm xuất khẩu như năm 2010 cũng không thể dập tắt dự đoán Moscow có thể hạn chế cung cấp.
Việc Ấn Độ xem xét khả năng có duy trì tốc độ xuất khẩu gạo và lúa mì như hiện nay hay không càng làm cho thị trường thêm lo lắng.
Riêng thị trường gạo thế giới tháng 8-2012 không có nhiều biến động. Chỉ có một số điểm đáng chú ý là các nhà xuất khẩu Thái Lan chuyển hướng qua nhập khẩu gạo Việt Nam và Campuchia để thực hiện các hợp đồng đã ký, và thiên tai gây ảnh hưởng tới mùa màng của một số nước.
Nhu cầu hiện thấp trên toàn cầu bởi hầu hết khách hàng đã mua đủ lượng cần. Thái lan và Việt Nam bước vào vụ thu hoạch lúa chính, nhưng với chương trình can thiệp của chính phủ, giá gạo không giảm, thậm chí còn tăng tại Việt Nam. Chính phủ Thái Lan tiếp tục nỗ lực giải phóng bớt kho dự trữ để lấy chỗ chứa lúa vụ mới, song việc bán gạo lúc này gặp rất nhiều khó khăn, bởi không chỉ nhu cầu thấp mà sự cạnh tranh rất mạnh mẽ, trong khi giá gạo Thái lan chênh lệnh rất xa so với các xuất xứ khác.
Chương trình thu mua lúa gạo của dân với giá cao theo cam kết của chính phủ Thái lan đã đẩy lượng dự trữ lên cao kỷ lục, và khiến gạo Thái Lan không thể cạnh tranh trên thị trường xuất khẩu với các xuất xứ khác, thậm chí có thể khiến Thái Lan mất ngôi vị nước xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới về tay Ấn Độ hoặc Việt Nam.
Đồ thị giá gạo thế giới 25/7 – 25/8 (USD/tấn)

Hạn hán
Năm nay là năm thời tiết khắc nghiệt với ngành nông nghiệp. Nước Mỹ đang trong đợt hạn hán tồi tệ nhất trong vòng hơn nửa thế kỷ nay. Các cánh đồng rộng lớn trồng ngô và đậu tương tại khu vực miền trung tây Hoa Kỳ là những nạn nhân chịu ảnh hưởng nặng nề nhất trong đượt hạn hán kéo dài này. Đây cũng là lần đầu tiên trong gần 10 thập kỷ qua, Bộ Nông nghiệp Mỹ liên tục hạ thứ hạng chất lượng ngũ cốc của nước này. Cả ngô và đậu tương tại Mỹ là những mặt hàng xuất khẩu lớn trên thế giới. Điều đó đồng nghĩa với việc hán hạn ảnh hưởng tới sản lượng của 2 mặt hàng trên sẽ gây thiếu hụt lương thực và cả lạm phát trên toàn cầu.
Tại Nga, một trong những nước xuất khẩu lúa mì hàng đầu thế giới, hôm 20/8, các chuyên gia phân tích thị trường ngũ cốc của nước này đã cắt giảm dự báo sản lượng ngũ cốc thu hoạch trong năm 2012, bởi sản lượng ngũ cốc năm nay của nước này được dự báo sẽ giảm xuống chỉ 71 đến 72,5 triệu tấn. Nếu Nga ngừng xuất khẩu lúa mì, rất có thể sẽ tái diễn một cuộc khủng hoảng lương thực như năm 2008.
Tình trạng tại Ấn Độ cũng không khả quan hơn, khi liên tục các thông báo cho thấy thiếu mưa ở các khu vực sản xuất.
Năm nay một số nước trồng lúa cũng bị thiếu mưa, trong đó có Thái Lan và Sri Lanka, có thể ảnh hưởng tới vụ mùa lúa.